رژیم غذایی برای بیماران قلبی

 نوع رژیم غذایی برای بیماران قلبی بسیار مهم است، زیرا در بهبود و کنترل بیماری‌های قلبی بسیار کمک کننده است. رعایت رژیم غذایی مناسب نه تنها به کاهش علائم بیماری کمک می‌کند، بلکه در فرآیند درمان نیز نقش مهمی ایفا می‌کند. عادات غذایی ناسالم می‌توانند عملکرد درست قلب را تحت تاثیر خود قرار دهند و بیماری‌های قلبی را تشدید کنند. بدون رعایت یک رژیم غذایی سالم، مشکلات قلبی تحت کنترل قرار نمی‌گیرند.برای داشتن یک رژیم غذایی مناسب بیماران قلبی، لازم است با پزشک متخصص قلب و عروق مشورت کنید. با این حال، ما در این مقاله  اندکی در خصوص رژیم غذایی صحبت می‌کنیم.

رژیم غذایی برای بیماران قلبی حاوی چه موادی باشد؟

بسیاری از مواد غذایی به دلیل خواص مفیدی که دارند، در رژیم غذایی بیماران قلبی نقش مهمی دارند. در این بخش، به معرفی این مواد مفید  می‌پردازیم.

• میوه‌ها: سیب، گلابی، پرتقال، گریپ‌فروت، توت‌فرنگی، شاه‌توت و هلو از میوه‌هایی هستند که غنی از فیبر و مواد آنتی‌اکسیدان هستند و می‌توانند به سلامت قلب کمک کنند.
• سبزی‌ها: کلم‌برگ، کلم قرمز، کلم بروکلی، اسفناج، لوبیا سبز، نخود سبز و سیر از سبزیجاتی هستند که حاوی ویتامین‌ها و مواد مغذی مهمی هستند و می‌توانند به کاهش خطر بیماری‌های قلبی کمک کنند.
• گوشت: گوشت گوسفند بدون چربی، گوشت مرغ بدون پوست، ماهی و گوشت گوساله کم‌چرب از منابع پروتئینی است که حاوی اسیدهای چرب امگا-3 و پروتئین هستند و می‌توانند به سلامت قلب کمک کنند.
• ماهی‌ها: سالمون، ساردین، قزل‌آلا، شاه‌ماهی و ماهی خال‌مخالی از منابع غنی اسیدهای چرب امگا-3 هستند که به بهبود عملکرد قلب و کاهش التهابات مرتبط با بیماری‌های قلبی کمک می‌کنند.
• حبوبات: لوبیا قرمز، غلات کامل (مانند جو دوسر)، لوبیا چشم‌بلبلی، سویا و عدس از منابعی هستند که حاوی فیبر، پروتئین و مواد مغذی مهمی هستند و می‌توانند به کنترل فشار خون و کاهش خطر بیماری‌های قلبی کمک کنند.
• آجیل‌ها: گردو، بادام‌زمینی، خرمای خشک، انجیر خشک و خرما خشک از منابعی هستند که حاوی چربی‌های نیمه‌اشباع و مواد مغذی مفیدی هستند و می‌توانند به سلامت قلبی کمک کنند.
• لبنیات: انواع کم‌چرب یا بدون چربی از لبنیات می‌توانند منبع خوبی از پروتئین و ویتامین‌ها باشند. پنیر کم‌نمک و بستنی‌بدون خامه نیز به عنوان گزینه‌های مناسب در رژیم غذایی بیماران قلبی محسوب می‌شوند.
• ادویه‌ها: مارچوبه، زنجبیل، زیره، زردچوبه و سماق از ادویه‌هایی هستند که خواص ضد التهابی و آنتی‌اکسیدانی دارند و می‌توانند به بهبود سلامت قلبی کمک کنند.
• نان‌ها: نان‌های سبوس‌دار، سنگک، بربری و تافتون از نوع نان‌هایی هستند که حاوی فیبر و آرامش‌بخش برای سیستم قلبی-عروقی هستند.
• روغن‌های گیاهی: روغن‌زیتون، روغن ذرت، روغن پنبه‌دانه، روغن کلزا و روغن کانولا از منابع روغن‌های گیاهی هستند که حاوی مواد مغذی و مفیدی هستند. این روغن‌ها می‌توانند به کاهش کلسترول بد کمک کنند.

بیشتر بخوانید: داروهای بیماران قلبی

از چه مواد غذایی نباید در رژیم غذایی برای بیماران قلبی استفاده کرد؟

در رژیم غذایی بیماران قلبی، برخی مواد غذایی وجود دارند که به عنوان مواد مضرر محسوب می‌شوند و مصرف آن‌ها می‌تواند خطر سکته قلبی را افزایش دهد. آگاهی از این موارد می‌تواند کمک کند تا این مواد غذایی از فهرست غذایی بیماران قلبی حذف شود.

• غذاهای فست فودی: غذاهای فست فودی مثل پیتزا، ساندویچ سوسیس و کالباس، ژامبون، همبرگر و هات‌داگ باید از رژیم غذایی بیماران قلبی حذف شوند. این غذاها اغلب دارای چربی‌های اشباع و نمک بالا هستند که می‌توانند فشار خون را افزایش داده و خطر سکته قلبی را افزایش دهند.
• غذاهای سرخ‌کردنی: غذاهای سرخ‌کردنی مثل سیب‌زمینی سرخ‌شده، چیپس و مرغ سوخاری باید به‌طور کلی از رژیم غذایی بیماران قلبی حذف شوند. سرخ‌کردن غذاها در روغن‌های ناسالم، موجب افزایش سطح کلسترول بد شده و عوارض قلبی را تشدید کند.
• غذاهای فرآوری شده:  مصرف غذاهای فرآوری شده مثل کنسروها و کمپوت‌ها باید در رژیم غذایی بیماران قلبی به حداقل ممکن برسد. این نوع غذاها اغلب حاوی مواد نگهدارنده، نمک و شکر اضافی هستند که می‌توانند مشکلات بیماران قلبی را افزایش دهند.
• شیرینی‌ها: شیرینی‌ها مثل آب‌نبات، شیرینی، کیک، بیسکوییت و شکلات باید به‌طور کلی از رژیم غذایی بیماران قلبی حذف شوند چرا که حاوی چربی‌ها و قند اضافی هستند که می‌توانند به افزایش وزن و افزایش خطر بیماری‌های قلبی منجر شوند.
• نوشیدنی‌ها: نوشیدنی‌هایی مانند الکل، دم‌نوش‌های دارای کافئین، نوشابه‌های گازدار و آب میوه‌های آماده نباید در رژیم غذایی بیماران قلبی جایی داشته باشند.
• گوشت‌ها: گوشت‌هایی مانند دل، جگر، دنبه، قلوه، مغز، زبان، شیردان، گوشت چرخ‌کرده پرچرب، خاویار و کله‌پاچه باید از رژیم غذایی بیماران قلبی حذف شوند چرا که اغلب دارای چربی اشباع و کلسترول بالا هستند.
• لبنیات: لبنیاتی مانند کره، مارگارین، شیر و ماست پرچرب، پنیر محلی، پنیر خامه‌ای و سس مایونز باید به‌طور کلی از رژیم غذایی بیماران قلبی حذف شوند. این محصولات دارای چربی اشباع هستند که می‌تواند سطح کلسترول خون را افزایش داده و خطر بیماری‌های قلبی را بالا ببرد.
• روغن‌ها: روغن‌هایی مانند روغن‌های گیاهی هیدروژنه حاوی چربی ترانس، روغن جامد و روغن حیوانی باید به‌طور کلی از رژیم غذایی بیماران قلبی حذف شوند.

بیشتر بخوانید:حمله قلبی

انواع رژیم غذایی برای بیماران قلبی

اگر به دنبال برنامه غذایی منظم تری هستید تا بیماری قلبی خود را مدیریت کنید، باید چندین رژیم غذایی مختلف را برای بهبود سلامتی قلب خود در نظر بگیرید. به یاد داشته باشید که اگر قصد دارید رژیم جدیدی را امتحان کنید یا از یک متخصص تغذیه بخواهید که در انتخاب برنامه رژیم غذایی (چه رژیم ثابت و شناخته شده و چه رژیم تجویزی اختصاصی برای شما) به شما کمک کند، لازم است که حتما پزشک خود را پیش از شروع رژیم به طور کامل در جریان بگذارید.

رژیم مدیترانه ای

رژیم مدیترانه ای در سال های اخیر توجه زیادی را به خود جلب کرده است و این میزان از توجه بی دلیل هم نیست. نتایج یک تحقیق که اخیراً مطالعات طولانی مدتی را انجام داده، به مزایایی که این رژیم بر روی قلب و عروق و کاهش خطر ابتلا به بیماری های قلبی و سکته دارد، اشاره می کند.

این رژیم بر مصرف چربی های سالم، حبوبات، ماهی، لوبیا و غلات، همراه با مقدار زیادی سبزیجات تازه و میوه تمرکز دارد. لبنیات و گوشت را فقط می توانید گاه به گاه میل کنید. رژیم مدیترانه ای همچنین بر استفاده از روغن های گیاهی مانند روغن زیتون به جای کره تأکید می کند.

اگر تصمیم دارید محصولات لبنی را در رژیم غذایی خود بگنجانید، سعی کنید که حتماً از محصولاتی که چربی آنها یک درصد و یا کمتر است استفاده کنید. با این کار مصرف چربی اشباع شده ی خود را کاهش می دهید.

رژیم دش (Dash)

در میان رویکردهای رژیمی برای جلوگیری از فشار خون بالا، رژیم دَش  (DASH) یکی دیگر از برنامه های غذایی است که برای ارتقاء سلامت قلب از طریق کاهش فشار خون استفاده می شود. رژیم غذایی DASH نیز مانند رژیم مدیترانه ای، بر مصرف غذاهای گیاهی همراه با گوشت بدون چربی تمرکز دارد. تفاوت بارز این دو رژیم در این است که DASH بر کاهش مصرف سدیم در رژیم غذایی متمرکز است در حالی که رژیم مدیترانه ای به طور مستقیم محدودیتی در مصرف سدیم ایجاد نمی کند، خوردن سبزیجات و غذاهای گیاهی بیشتر ممکن است به طور طبیعی به معنای مصرف کمتر سدیم باشد. در رژیم DASH، می توانید در روز 2 تا 3 وعده لبنیات کم چرب بخورید. به طور کلی، DASH با کاهش طبیعی مصرف سدیم و کلسترول، فشار خون را بهبود بخشیده و سلامت قلب را افزایش می دهد.

رژیم غذایی گیاهی

رژیم غذایی گیاهی نیز بر مبنای غذاهای گیاهی و مصرف مقدار کمی گوشت کم چرب یا بدون چربی است. همانطور که از نام این رژیم پیداست، بر مصرف میوه و سبزیجات، همراه با غلات، حبوبات و سایر منابع غذایی غیر حیوانی تمرکز می کند. علاوه بر اینکه تأثیرات این رژیم در تقویت سلامتی قلب از نظر علمی اثبات شده است، خوردن غذاهای گیاهی بیشتر با کاهش خطر ابتلا به موارد زیر نیز مرتبط است:

• سرطان
• سکته
• دیابت نوع 2

خوردن گوشت کمتر به این معنی است که شما چربی اشباع و کلسترول کمتری نیز مصرف می کنید.

رژیم غذایی سالم

اگرچه به خودی خود رژیم غذایی خاصی نیست، اما سالم غذا خوردن اصطلاحی است که بیشتر در رابطه با عادات غذایی مورد استفاده قرار می گیرد. این رژیم شامل مصرف غذاهای فرآوری نشده است و مصرف محصولات فرآوری شده را به حداقل می رساند. محصولات کنسرو شده و یخ زده از این قاعده مستثنی هستند. ین رژیم غذایی به طبع مصرف نمک، قندهای اضافی و چربی های اشباع شده را که اغلب در غذاهای فرآوری شده یافت می شود را کاهش می دهد. با این حال، برای داشتن رژیم غذایی واقعاً سالم برای قلب، باید مصرف گوشت قرمز را نیز محدود کنید.

بیشتر بخوانید: جلوگیری از حمله قلبی

نتیجه‌گیری

رژیم غذایی برای بیماران قلبی باید شامل مواد غذایی سالم و مغذی باشد که بتواند به بهبود وضعیت قلبی و کاهش خطر سکته قلبی کمک کند. مواد غذایی سالم شامل میوه‌ها، سبزی‌ها، گوشت، حبوبات، آجیل، ماهی و… هستند. موارد ذکر شده، راهنمایی کلی در مورد رژیم غذایی سالم و ناسالم برای بیماران قلبی بود. برای داشتن رژیم غذایی مناسب بهتر است با متخصص قلب و عروق مشورت کنید.

 سوالات متداول